post modernizm ne demek?

Postmodernizm

Postmodernizm, 20. yüzyılın ortalarında ortaya çıkan ve modernizmin temel varsayımlarına, ideallerine ve estetik anlayışına karşı çıkan felsefi, sanatsal, mimari ve kültürel bir akımdır. Modernizmin evrenselcilik, rasyonalizm, nesnellik ve ilerleme inancına karşı çıkarak görecelik, çoğulculuk, belirsizlik ve ironiyi vurgular.

Temel Özellikleri:

• Metanarrativlere Şüphe: Modernizmin büyük anlatılarının (bilim, din, tarih gibi) evrensel geçerliliği ve mutlak doğruluğu sorgulanır. Bu anlatıların yerel, öznel ve bağlamsal olduğu savunulur.
• Merkeziyetçiliğe Karşı Çıkış: Tek bir doğrunun, otoritenin veya merkezin varlığı reddedilir. Farklı perspektiflerin, seslerin ve deneyimlerin önemi vurgulanır.
• Çoğulculuk ve Görecelik: Doğruluğun ve değerlerin öznel ve bağlamsal olduğu savunulur. Farklı kültürlerin, inançların ve yaşam tarzlarının eşit derecede geçerli olduğu kabul edilir.
• İroni ve Parodi: Ciddiyetten uzaklaşılır ve ironi, parodi, pastiş gibi teknikler kullanılır. Anlamın istikrarsızlığı ve belirsizliği vurgulanır.
• Yapı Sökümü: Dilin ve anlamın istikrarsızlığı vurgulanır. Metinlerin anlamının yazarın niyetinden bağımsız olduğu ve okuyucunun yorumuna açık olduğu savunulur.
• Kimlik ve Öznellik: Kimliğin sabit ve özsel olmadığı, sosyal ve kültürel faktörler tarafından inşa edildiği savunulur. Öznelliğin akışkanlığı ve çeşitliliği vurgulanır.
• Tüketim Kültürü ve Kitle İletişimi: Tüketim kültürünün ve kitle iletişiminin bireylerin kimliklerini ve yaşam tarzlarını şekillendirdiği kabul edilir. Medyanın gerçekliği inşa etme gücü sorgulanır.

Etkileri:

Postmodernizm, felsefe, sanat, mimari, edebiyat, sosyoloji, siyaset bilimi ve kültürel çalışmalar gibi birçok alanda etkili olmuştur. Sanatta, geleneksel estetik normları yıkarak deneysel ve melez formların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Mimaride, işlevsellik ve sadelik yerine karmaşıklık, çeşitlilik ve sembolizm ön plana çıkmıştır. Edebiyatta, gerçekçilikten uzaklaşarak kurgusallık, belirsizlik ve oyunbazlık artmıştır.

Eleştiriler:

Postmodernizm, nihilist, relativist ve ahlaki değerleri zayıflattığı yönünde eleştirilmiştir. Bazıları, postmodernizmin anlamın yitimine ve kültürel anarşiye yol açtığını savunur. Diğerleri ise, postmodernizmin eleştirel düşünceyi teşvik ettiğini, farklı perspektifleri ortaya çıkardığını ve kültürel çeşitliliği zenginleştirdiğini savunur.